Języki

ANGIELSKI OD PODSTAW 15 – czasowniki zwykłe i niezwykłe

Ze wszystkich tekstów, jakie do tej pory dla Was tutaj napisałam, ten jest chyba najważniejszy. Wprowadza on bowiem pewną strukturę w gramatykę, którą większość z Was już dysponuje, chociaż niekoniecznie dobrze używa.

Jeśli śledzisz to, co robię, to być może to zagadnienie jest Ci już bliskie. Pisałam o tym w moim mini e-booku (do bezpłatnego ściągnięcia tutaj) oraz na kursie Wyeliminuj błędy ze swojej komunikacji po angielsku. Jeśli w nim nie uczestniczyłaś oraz nie czytałaś e-booka, ten tekst na pewno jest dla Ciebie.

Czasowniki zwykłe i niezwykłe

Aby skutecznie uczyć się języka angielskiego, należy zdawać sobie sprawę z kilku podziałów czasowników, jakie w tym języku zachodzą. Najczęściej omawiany we wszystkich szkołach i na wszystkich kursach jest podział na czasowniki regularne i nieregularne. Każda z Was na pewno miała w ręce tabelkę z formami czasowników nieregularnych, których musiała się nauczyć. W tej chwili nie będziemy jednak o nim rozmawiać. Powiem tylko tyle, że istnienie tego podziału uświadamiamy sobie dopiero wtedy, gdy zaczynamy próbować tworzyć zdania w czasach przeszłych. Dopóki rozmawiamy tylko o teraźniejszości, jest on kompletnie nieistotny.

Drugi podział, zupełnie nieformalny, który ja proponuję, to podział na czasowniki zwykłe i niezwykłe. Ten podział jest naprawdę baaardzo ważny i powinniśmy zdawać sobie z niego sprawę już na samym początku nauki tego języka. Dlaczego? Bo dotyczy on wszystkich czasowników w każdym czasie. Czyli zaczynając naszą przygodę z językiem i ucząc się pierwszego czasownika już powinniśmy wiedzieć, do jakiej szufladki go schować w naszej głowie. A dopóki nie będziemy wiedzieć, do której szufladki go schować, nie będziemy w stanie dobrze go użyć.

Na czym polega podział

Podział ten jest uwarunkowany tym, że niektóre (bardzo nieliczne) czasowniki w języku angielskim podlegają zupełnie innym regułom, niż większość angielskich czasowników. I właśnie te nieliczne, inne, wyłamujące się spod reguł dla większości, ja nazywam niezwykłymi. Do grupy tej należą czasowniki takie, jak be, have got oraz czasowniki modalne, na przykład can. Te trzy przykłady już dla Was omówiłam. Nasz cykl Angielski od podstaw zaczęłam od tych czasowników niezwykłych. Jeśli zajrzysz do poszczególnych tekstów, bez problemu zorientujesz się, jak ich używać.

Wszystkie pozostałe czasowniki nazywam zwykłymi. Nie mają one własnych reguł. Posiadają one albo tylko jedną formę (czasowniki regularne), której używamy zgodnie z regułami poszczególnych czasów angielskich, albo 2-3 formy (czasowniki nieregularne), których również używamy zgodnie z regułami czasów angielskich. W każdym razie, podlegają one regułom czasów, a nie swoim własnym, i tym się różnią od czasowników niezwykłych.

Czasowniki niezwykłe

Jeśli śledzisz ten cykl to już wiesz, że czasowniki niezwykłe mają swoje określone formy, na przykład:

BE: I am, you are, he/she/it is, we are, you are, they are

HAVE GOT: I have got, you have got, he/she/it has got, we have got, you have got, they have got

CAN: I can, you can, he/she/it can, we can, you can, they can

Aby utworzyć z nimi zdanie przeczące wystarczy dodać słowo nie, czyli not:

I am not tired.

You haven’t (have not) got blue eyes.

He cannot (can not) swim.

Aby utworzyć z nimi pytanie, należy zastosować inwersję:

Are you tired?

Has he got blue eyes?

Can she swim?

Takie zachowanie jest typowe dla czasowników niezwykłych.

Czasowniki zwykłe

  1. CZASOWNIKÓW ZWYKŁYCH NIE UŻYWAMY BEZ CZASOWNIKÓW POSIŁKOWYCH.
  2. DO CZASOWNIKÓW ZWYKŁYCH NIE STOSUJEMY INWERSJI.

Nie możemy powiedzieć:

I cook not.

Cook you?

What you cook?

I not cook.

I tak dalej, i tak dalej. Zdecydowanie za często słyszę i widzę takie konstrukcje. Stąd mój wniosek, że wiele z Was nie rozróżnia tych dwóch grup i robi zdania analogicznie, co tym razem jest dużym błędem.

Poprawne zdania z czasownikami zwykłymi (np. cook, watch, wash, read, go, do, make, itd.) tworzymy za pomocą JAKIEGOŚ CZASU, na przykład Present Simple albo Present Continuous.

Jeśli masz więc na myśli zdanie w czasie teraźniejszym:

Ja gotuję kolację.

Ty nie oglądasz telewizji.

Czy ona myje auto?

On czyta książkę.

My nie idziemy do kina.

Co wy robicie?

Zanim zaczniesz to zdanie tłumaczyć, musisz zdać sobie sprawę z tego, że będzie ono zawierało czasownik zwykły, a następnie podjąć decyzję, czy zdanie powinno być w czasie Present Simple, czy Present Continuous. Potem należy po prostu postępować zgodnie ze wzorem na dany czas.

Przykłady:

Ja gotuję kolację. – I cook dinner. (PRESENT SIMPLE) I am cooking dinner. (PRESENT CONTINUOUS)

Ty nie oglądasz telewizji. – You don’t watch TV. (PRESENT SIMPLE) You aren’t watching TV. (PRESENT CONTINUOUS)

Czy ona myje auto? – Does she wash the car? (PRESENT SIMPLE) Is she washing the car? (PRESENT CONTINUOUS)

On czyta książkę. – He reads a book. (PRESENT SIMPLE) He is reading a book. (PRESENT CONTINUOUS)

My nie idziemy do kina. – We aren’t going to the cinema. (PRESENT CONTINUOUS) [Tutaj wersja w Present Simple jest raczej nie na miejscu, gdzyż mamy czasownik idziemy. Present Simple odpowiadałoby raczej wersji chodzimy.]

Co wy robicie? – What do you make? (PRESENT SIMPLE)  What are you making? (PRESENT CONTINUOUS)

Oczywiście, aby dobrze zdecydować, którego czasu użyć, musimy znać reguły im przypisane. O tym będę jeszcze pisać. Z tego tekstu chcę, żebyście zapamiętały przede wszystkim, że:

  1. Czasowniki zwykłe i niezwykłe wymagają różnego traktowania i nie możemy tych sposobów mieszać.
  2. Czasowniki niezwykłe to przede wszystkim: be, have got, can i inne modale (must, should, might, may).
  3. Jeśli czasownik nie należy do grupy czasowników niezwykłych, nie możesz po prostu potraktować go inwersją albo dodać do niego not tam, gdzie Ci się podoba. Takie zdanie nie będzie poprawne.
  4. Ten system działa w obie strony. Tak samo, jak nie mogę używać inwersji lub samego not do czasowników zwykłych, nie mogę używać czasowników posiłkowych do czasowników niezwykłych. Nie powiemy więc: I do am not. He doesn’t be. Does she is? itd.
  5. Dopóki nie zdasz sobie sprawy z tego, że mamy dwa różne sposoby traktowania angielskich czasowników, będziesz mówić z błędami.

Jeśli chciałabyś o tym ze mną porozmawiać, zapraszam na Skype w sobotę między 12:00 a 14:00 na bezpłatne konsultacje. Oczywiście, rozmawiać możemy o czymkolwiek, co ma związek z nauką języków obcych. Ponadto możesz do mnie napisać lub zostawić komentarz pod artykułem. A na koniec mam dla Ciebie jeszcze notatkę wizualną na ten temat, do bezpłatnego ściągnięcia. 

Email this to someoneShare on FacebookShare on Google+Tweet about this on TwitterShare on LinkedIn